Afgelopen weken heeft de IKH op haar eigen website en in artikelen in het Haarlems Dagblad het strijdig gebruik in de Waarderpolder onder de aandacht gebracht. Dit heeft geleid tot veel reacties in de media, de politiek en bij inwoners van Haarlem. Daaruit blijkt ook dat bij veel mensen het niet duidelijk is wat strijdig gebruik precies inhoudt. Maar ook waarom bepaalde bedrijven in dezelfde branche wel aanwezig kunnen zijn en andere niet. In onderstaande Vraag & Antwoord hopen wij dit duidelijk te maken.
Waarom is er wel een IKEA en een Gamma in de Waarderpolder?
Deze bedrijven hebben reeds lang geleden vergunning gevraagd en gekregen. Zij maken gebruik van een groot vloeroppervlak. Omdat deze elders in de gemeente niet te vinden was of omdat de beschikbare ruimte beter gebruikt kon worden voor woningen. In het laatste bestemmingsplan (of omgevingsplan) uit 2010 zijn de locaties voor Gamma en IKEA als enige bestemd voor detailhandel en is opgenomen dat er geen extra grootschalige detailhandel mag bijkomen.
Een bedrijventerrein met alleen maar bedrijven is toch ouderwets? Door het hele land zie je bedrijventerreinen met dubbelgebruik zoals detailhandel, culturele broedplaatsen, poppodia, sportactiviteiten.
Belangrijkste bezwaarpunt voor de Waarderpolder is het gebrek aan ruimte voor bedrijfsontwikkeling. Bestaande bedrijven in de Waarderpolder willen uitbreiden maar kunnen geen grond vinden en dreigen Haarlem te verlaten. Ook het aanbod van bestaande bedrijfspanden is zeer gering. Nieuwe bedrijven maken geen kans en komen niet onze kant op. Dit remt de ontwikkeling van de Haarlemse economie. Wat ook meespeelt is de slechte bereikbaarheid en het gebrek aan parkeergelegenheid. Winkels die open zijn en bepaalde activiteiten die ook tijdens de werkuren plaatsvinden zorgen voor meer bezoekers en vervoerbewegingen op en naar het bedrijventerrein. Daarmee komt de bereikbaarheid van bedrijven nog meer onder druk te staan.
Horeca dan, de ouderwetse koffietent of broodjeszaak is toch van alle tijden?
Dat klopt, dat is ook niet het probleem. Zodra het aanbod van ondernemers gericht is op de medewerkers in de Waarderpolder mag de gemeente hier een vergunning, lees vrijstelling op het bestemmingsplan, voor afgeven. Daghoreca is prima en zorgt ervoor dat de medewerkers in de Waarderpolder terecht kunnen voor een kop koffie en een broodje en misschien aan het einde van de dag voor een borrel.
Maar Mooie Boules en Houtbaar zijn toch ook in de avond en weekend open?
Dat klopt, volgens het bestemmingsplan is dat ook niet toegestaan. Deze bedrijven zitten aan de randen van het gebied en daar is een uitzondering voor gemaakt. Verder mag alle horeca (in en buiten de Waarderpolder) volgens de APV doordeweeks tot 00:30 open zijn en in het weekend tot 01:00. Voor Mooie Boules geldt dat zij als onderdeel van de ontwikkeling van Haarlemmer Stroom een belangrijk onderdeel is van een groter plan om het gebied dat tientallen jaren in verval is op te knappen en weer beschikbaar te krijgen voor bedrijvigheid.
En de sportscholen dan?
Er zijn enkele sportscholen die bij de gemeente een aanvraag hebben ingediend om af te mogen wijken van het bestemmingsplan. Zij moesten daarvoor een bedrijfsplan overleggen waaruit blijkt dat hun activiteiten gericht zijn op dienstverlening aan het bedrijfsleven. Daarop is IKH niet in bezwaar gegaan omdat de hoofdactiviteit vooral gericht is op medewerkers in de Waarderpolder. Maar er zitten nu meerdere sportscholen die geen aanvraag hebben ingediend en dus illegaal hun bedrijfsactiviteit uitvoeren. Daarbij is het aantal sportscholen hoger dan voor de medewerkers van de Waarderpolder noodzakelijk is.
Wat is het belang voor Haarlem dat de Waarderpolder het bedrijventerrein blijft zoals IKH voor ogen heeft?
Economische groei, werkgelegenheid en ondernemerschap. Ondernemers moeten kunnen ondernemen en zorgen daarbij voor werkgelegenheid. De meeste bedrijven op de Waarderpolder kunnen alleen worden gehuisvest op een bedrijventerrein zoals de Waarderpolder en niet op een plek elders in de stad. Dit heeft te maken geluidsoverlast, logistiek van zware voertuigen en soms stank of stof.
Maar het datacentrum van Iron Mountain levert toch ook geen banen op?
Het datacentrum is al lang gevestigd in de Waarderpolder. Datacenters zijn tegenwoordig cruciaal voor het functioneren van een stad en bedrijventerrein. Zo slaan zij veel data op van lokale bedrijven. Daarnaast gaat het datacentrum functioneren als warmtebron van het aan te leggen warmtenet.
En de vele opslagboxen leveren ook geen werkgelegenheid op?
Dit klopt en de IKH vindt deze ook niet passend op het bedrijventerrein. De gemeente heeft aangegeven geen verdere uitbreiding toe te staan. Hier was enige tijd onduidelijkheid over, maar het bestemmingsplan geeft de mogelijkheid om nieuwe aanvragen te weigeren.
IKH heeft aangegeven dat het ook oneerlijke concurrentie is voor ondernemers in de (binnen)stad?
Ja, de huur- en grondprijzen in de stad zijn veel hoger dan in de Waarderpolder. Daarbij kan je in de Waarderpolder nog gratis parkeren. Ondernemingen die zich vestigen in de Waarderpolder, handelend in strijd met het bestemmingsplan, hebben daarmee een oneerlijk concurrentievoordeel ten opzichte van de anderen die zich wel aan de bestemmingsplan regels houden. Daarbij nemen zij ruimte in voor bedrijven die zich niet elders kunnen vestigen en dus de milieuruimte van de Waarderpolder nodig hebben.
Wat gaat de IKH doen met de lijst van bedrijven die ondernemen in strijd met het bestemmingsplan waarover wordt gesproken?
Wij hebben regelmatig contact met de wethouder en dat verloopt in een goede sfeer. In ons eerstvolgende gesprek gaan wij deze lijst bespreken. Daar staan alleen bedrijven op die volgens het bestemmingsplan niet in de Waarderpolder thuishoren en daar volgens de IKH ook geen ontheffing voor hebben aangevraagd.
Wat te doen als je nu in de Waarderpolder zit en je voldoet niet aan het bestemmingsplan?
Als je in het bezit bent van een ontheffende vergunning van de gemeente, dan is er niets aan de hand. Zo niet, dan kan je die aanvragen. Als deze wordt toegewezen is het aan de ondernemers uit de Waarderpolder of de IKH om in bezwaar te gaan als men vindt dat de bedrijfsactiviteit niet thuishoort op het bedrijventerrein.
Toelichting op het bestemmingsplan Waarderpolder
Allereerst het uitgangspunt voor de Waarderpolder volgens het bestemmingsplan: Het gebied is bestemd voor bedrijvigheid: productie, kantoren, logistiek, etc., met passende milieuzonering. Het is niet toegestaan om te wonen. In het bestemmingsplan “Bedrijventerrein Waarderpolder” zijn detailhandel en publieksgerichte functies zoals winkels en kapsalons niet toegestaan, tenzij daar een specifieke aanduiding voor bestaat – die er in dit gebied niet is.
Als een ondernemer wil afwijken van het bestemmingsplan kan hij daar een gemotiveerd verzoek voor indienen bij de gemeente. Het college neemt daarover een besluit. Vervolgens is er een bezwaarmogelijkheid voor belanghebbenden. Deze procedure is bijvoorbeeld gevolgd bij de skatehal. IKH heeft toen met de gemeente een afspraak gemaakt niet in bezwaar te gaan. Voorwaarde daarbij was wel dat na afloop van de huurovereenkomst de kavel waarop de skatehal staat weer beschikbaar komt voor ondernemers die zich willen vestigen in de Waarderpolder.